W otaczającej nas rzeczywistości większość urządzeń działa dzięki energii elektrycznej lub sygnałom telekomunikacyjnym przesyłanym kablami elektrycznymi i nie tylko. W każdym domu znajduje się instalacja elektryczna rozprowadzająca prąd do urządzeń, gniazdek i punktów oświetlenia domu. Od rodzaju oraz jakości użytych do jej budowy materiałów w dużej mierze zależy funkcjonalność sieci a także bezpieczeństwo użytkowników domu.
Rozdzielnica elektryczna w domu jednorodzinnym może zostać zamontowana w ścianie lub na jej powierzchni. Musi być to jednak miejsce suche, zabezpieczone przed wilgocią. Należy zachować bezpieczną odległość od rur gazowych i wodociągowych. Dostęp do niej musi być łatwy, na wypadek awarii, pożaru lub innej, kryzysowej sytuacji. Dlatego konieczne jest umieszczenie jej w takim miejscu, by dotarcie do niej nie było utrudnione.
Wszystkie urządzenia elektryczne od prostego dzwonka elektrycznego do komputera czy samochodu elektrycznego zbudowane zostały z obwodów elektrycznych.
Czym jest obwód elektryczny? Obwód elektryczny to układ połączonych elementów, które umożliwiają przepływ prądu od źródeł do odbiorników prądu.
Obwód elektryczny składa się z elementów takich jak przewody elektryczne, źródła napięciowe (i prądowe), odbiorniki i przełączniki, które tworzą drogę zamkniętą dla prądu elektrycznego.
Zabezpieczenie elektryczne instalacji elektrycznej i odbiorników elektrycznych przed skutkami wynikającymi z powodu wystąpienia nadmiernego natężenia prądu w określonym czasie, polegające na przerwaniu przepływu prądu. Zabezpieczenie takie może, ale nie musi chronić instalację lub urządzenie przed uszkodzeniem, ponieważ głównym zastosowaniem bezpiecznika jest przerwanie przepływu prądu, aby nie doprowadzić do dalszych skutków nadmiernego przepływu prądu, takich jak porażenie prądem, wybuch czy pożar.
Włącznik światła to z pozoru mały detal, w praktyce istotny element. Znajdują się w każdym domu i coraz częściej stanowią ciekawy akcent wystroju wnętrz. W sprzedaży dostępne mamy kilka typów włączników. Mogą być podtynkowe i natynkowe, wykonane z tworzyw sztucznych, a nawet naturalnych, dostępne są też w szerokiej palecie barw oraz posiadają nowoczesne udogodnienia. Zanim pójdziemy do sklepu warto je poznać by dobrać rozwiązania najbardziej optymalne do danej sytuacji.
W przypadku dwupoziomowej klatki schodowej, wyłączniki schodowe nie wystarczą. Między nimi trzeba będzie umieścić wyłącznik krzyżowy. Tym, co wyróżnia go spośród innych jest zasięg. Dzięki przełącznikowi krzyżowemu możemy sterować oświetleniem z kilku różnych punktów. W zależności od rozmiarów tworzonej instalacji, potrzebne będzie jedno połączenie krzyżowe lub więcej.
Oświetlenie klatki schodowej to temat, który poruszaliśmy na bloku już wielokrotnie. Pora zająć się tzw. schodowym włącznikiem światła, czyli włącznikiem dwukierunkowym. To popularne rozwiązanie umożliwia sterowanie jednym światłem za pomocą dwóch wyłączników. Jak podłączyć włącznik schodowy i czy rzeczywiście jest jedyną opcją na oświetlenie schodów?
Urządzenie lub system, którego funkcją jest utrzymanie zasilania innych urządzeń elektrycznych lub elektronicznych w przypadku zaniku lub nieprawidłowych parametrów zasilania sieciowego.
Ten typ zasilacza wyposażony jest najczęściej w akumulator, i w przypadku przerwy lub zakłóceń dostawy energii elektrycznej z sieci energetycznej urządzenie przełącza się na pracę z akumulatora.
Instalacja elektryczna
Instalacja elektryczna – część sieci niskiego napięcia stanowiąca układ przewodów w budynku wraz ze sprzętem elektroinstalacyjnym, mający początek na zaciskach wyjściowych wewnętrznej linii zasilającej w złączu i koniec w gniazdkach wtyczkowych, wypustach oświetleniowych i zainstalowanych na stałe odbiornikach energii elektrycznej. Służy do dostarczania energii elektrycznej lub sygnałów elektrycznych do odbiorników.
Główne etapy rozwoju instalacji elektrycznej w budownictwie:
- I generacja – zapewnienie tylko zasilania odbiorników (zasilanie przewodem 2-żyłowym tj. faza i zero)
- II generacja – zapewnienie zasilania i bezpieczeństwa (zastosowanie dodatkowo trzeciego przewodu ochronnego PE żółto- zielonego)
- III generacja (instalacja elektryczna inteligentna) – zapewnienie zasilania, bezpieczeństwa oraz multimedialności i energooszczędności (nowy sposób rozłożenie przewodów zasilających w standardzie KNX oraz ułożenie dodatkowego przewodu magistralnego służącego do przesyłanie informacji budynkowych)
Instalacja elektryczna niskonapięciowa jest zespołem urządzeń elektrycznych o skoordynowanych parametrach technicznych, napięciu znamionowym do 1000 V prądu zmiennego i 1500 V prądu stałego, przeznaczona do doprowadzania energii elektrycznej z sieci rozdzielczej do odbiorników. Potocznie, jako instalację elektryczną rozumie się często tylko ułożenie na stałe przewodów elektrycznych.
Instalacja elektryczna w budynku mieszkalnym składa się z układu zasilania niskiego napięcia, obejmującego:
- przyłącze i złącze kablowe,
- tablicę rozdzielczą,
- piony i linie zasilające,
- instalację odbiorczą,
- odpowiednią liczbę obwodów.
Instalacja taka obejmuje nie tylko przewody i kable elektroenergetyczne, urządzenia zabezpieczające i przyrządy łączeniowe, zabezpieczające, ochronne, sterujące i pomiarowe wraz z ich obudowami i konstrukcjami wsporczymi, lecz także rezerwowe źródła energii elektrycznej, takie jak baterie akumulatorowe, urządzenia bezprzerwowego zasilania (UPS) oraz zespoły prądotwórcze, wraz z instalacjami przynależnymi do tych urządzeń.
Instalacje elektryczne zasilające odbiorniki o umiarkowanym poborze mocy (nie przekraczającym zazwyczaj 100 kVA) są zasilane z sieci rozdzielczych niskiego napięcia.
Podział instalacji
Podział instalacji elektrycznych ze względu na rodzaj zasilanych odbiorników:
- instalacja oświetleniowa
- instalacja siłowa
Podział w zależności od miejsca występowania instalacji dzieli się na:
- instalacja elektryczna nieprzemysłowa
- instalacja elektryczna przemysłowa
Zależnie od przewidywanego czasu użytkowania instalacji wyróżnia się:
- instalacje elektryczne stałe
- instalacje elektryczne prowizoryczne (tymczasowe)
Podział ze względu na sposób wykonania:
- instalacja podtynkowa
- instalacja wtynkowa
- instalacja natynkowa
- instalacja listwowa
Osprzęt instalacyjny
Każda instalacja elektryczna wymaga zastosowania gniazd wtyczkowych i łączników. Odpowiedni dobór typu osprzętu instalacyjnego zależy od miejsca zainstalowania i sposoby montażu. W budownictwie mieszkaniowym instalacje najczęściej wykonuje się pod tynkiem, dlatego instalowany osprzęt jest również w wersji podtynkowej. Osprzęt mocuje się za pomocą wbudowanych wkrętów do puszek instalacyjnych podtynkowym lub za pomocą wbudowanych „łapek”. Powinno się zatem stosować puszki z PVC lub innych tworzyw niepodtrzymujących i nierozprzestrzeniających płomienia.